Payu Belajar Kebahasaan
Reduplikasi Nomina
Reduplikasi merupakan proses pengulangan kata, baik secara utuh atau sebagian. Arti umum proses itu adalah ketaktunggalan dan kemiripan.
Ketaktunggalan bahwa bentuk ulang itu mengacu kejumlah acuan yang lebih dari satu.
Makna reduplikasi dapat dirinci sebagai berikut;
1. Ketaktunggalan
a. Keanekaan
b. Kekolektifan:
- sejenis
- berbagai jenis
2. Kemiripan
- rupa
- cara
Menurut proses pembentukannya reduplikasi nomina dapat dirinci sebagai berikut:
1) Pengulangan utuh
2) Pengulangan salin suara
3) Pengulangan sebagian
4) Pengulangan disertai afiks
Berikut ini akan disajikan contoh reduplikasi nomina menurut makna dan bentuknya
1.1 Keanekaan
- Lamban-lamban 'rumah-rumah'
- Weghna-weghna warna-warna'
- Gonong-gonong 'gunung-gunung
- Weghna-weghni 'warna-warni'
- Hulun-hulun tuha 'orang-orang tua'
- Jaksa-jaksa tinggi 'jaksa-jaksa tinggi
- Surat-surat kabar 'surat-surat kabar"
- Macah-maceh banyak tingkah'
Bertalian dengan pengulangan bentuk di atas, paham keanekaan secara terbatas juga dinyatakan lewat proses penggabungan sinonim, yakni kata yang searti, serta penggabungan bentuk jamak.
Contoh:- Ilmu pengetahuan
- Tutur kata
- Yatim piatu
- Adat -istiadat
- Desas-desus
- Alim ulama
- Akal budi
1.2 Kekolektifan yang merupakan kumpulan sejenis
- Gegulaian ' sayur-sayuran
- Sesajian
- Tali temali
1.3 Kekolektifan yang merupakan kumpulan berbagai jenis
- Kacang-kacangan
- Paghi-paghian 'padi-padian'
- Biji-bijian
- Batu-batuan
2.1 Kemiripan Rupa
Contoh
- Bapak-bapak
- Datuk-datuk kakek-kakek'
- Sanak-sanak anak-anak
- Mata-mata
- Lamban-lambanan 'rumah-rumahan'
- Bulan-bulanan
- Mobil-mobilan
2.2 Kemiripan cara
- Kucing-kucingan
- Angin-anginan
- Kekanak-kanakan
- Tetangga
- Kebelanda-belandaan
Uji Kompetensi Kebahasaan
Petunjuk
Pasangko kalimat pernyataan di bah sinji jama reduplikasi nomina sai tepat di bahni!
1. ............... di pekonku lamon sai nutuk sholat taraweh berjamaah.
2. Muli meghanai zaman ganta perilakuni lamon sai.......
3. Niku kak SMP Kelas walu, kidang niku ghisok miwang, ghetini niku masih.......
4. Arkan senong nigan dibeliko........... jama nyaikni sai di Lampung.
5. Adi payu main............... sambil nunggu bebuka puasa.
6. Musim panen tahun hinji petani .. lamon sai gagal panen, sabar ya.
7. Di RW pokku tinggal, ................. rajin mimpin sholat di masjid.
8. Bulan puasa tahun sinji ............... lamon sai nyanik kue nastar.
9. Tanoman............... di kebun kemamanku lamon sai poso.
10. Mak haga mit Bandung, niku dang lupa...........................
Pilihan Jawaban
1. mubil-mubilan
2. kucing-kucingan
3. paghi-paghian
4. hulun-hulun tuha
5. kanak-kanakan
6. alim ulama
7. buah kurma
8. biji-bijian
9. macah-maceh
10. laban-lambanan